V Overzicht incidentele lasten en baten

Korte omschrijving
Volgens artikel 28 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten bevat de toelichting op het overzicht van baten en lasten een overzicht van de incidentele baten en lasten. In de vanaf 2019 geldende notitie Structurele en incidentele baten en lasten van de commissie BBV is een stellige uitspraak opgenomen waaraan wij als gemeente moeten voldoen. Deze luidt: Voor de in het overzicht van incidentele baten en lasten opgenomen posten is een nadere toelichting vereist. Uit het overzicht blijkt in hoeverre incidentele factoren van invloed zijn geweest op het resultaat van de jaarrekening.
Voor de gemeenteraad is het ook van belang inzicht te hebben in de incidentele baten en lasten. Dit om te kunnen beoordelen of er sprake is van een duurzaam financieel evenwicht, waarbij de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten. Om dit inzicht te bieden hebben wij het overzicht dat de structurele situatie laat zien na de toelichting op de baten en lasten toegevoegd.

Toelichting op de baten en lasten:

In de bovenstaande tabel spreken de naam van de sommige incidentele lasten en baten al voor zich. Deze lichten wij verder niet toe.

De posten waar dit wel nodig is lichten wij hieronder afzonderlijk toe.

Lasten

Gedeelte Westkade Sas van Gen t
In 2020 onttrokken wij € 100.000 aan de algemene reserve voor de reconstructie van de Westkade in Sas van Gent.

Bijdrage fietstunnel maintenance valuepark
In 2020 heeft de afwerking plaats gevonden van de fietstunnel onder de Innovatieweg om de verkeersveiligheid te verbeteren. Bijdrage hiervoor namens Gemeente Terneuzen was € 100.000.

Glasvezelnetwerk
Twee commerciële partijen (Delta Fiber en KPN) zijn gestart met de aanleg van het glasvezelnetwerk in de kern Terneuzen. De andere kernen volgen later. De kosten, voor een bedrag van € 70.000 in 2020, betreffen:

• twee keer opgraving van dezelfde verharding omdat twee partijen werkzaamheden uitvoeren voor de aanleg van glasvezelbekabeling
• herstelwerkzaamheden omdat na enige tijd zetting ontstaat in de sleuven
• kosten voor het toezicht houden tijdens de uitvoeringswerkzaamheden

De inschatting is dat in de jaren 2020 en 2021 de opbrengsten hiervoor hoger zullen zijn en in de jaren 2022 en 2023 juist hogere kosten voor herstel.  Dit is omdat de opbrengsten ver vooruit lopen op de kosten die worden gemaakt voor herstelschade.

Tijdelijke of permanente oplossingen in bestaande winkelgebieden
WIj verstrekten in 2020 € 132.465 aan subsidies aan ondernemers voor gevelverbetering in kader van Verordening verbetering kwaliteit winkelgebieden.

Toekomstbestendig maken van het stadscentrum
In het kader van Verknopen en Verkopen gaven wij in 2020 € 200.000 uit. Hiermee gaven we invulling aan verschillende projecten voor het toekomstbestendig maken van het stadscentrum, zoals onder andere project TER-Neuzen en professionalisering ondernemersvereniging Bizzy Stad Terneuzen.

Inzetten op startgroepen basisonderwijs
De opgenomen middelen voor de startgroepen zijn incidenteel begroot voor de jaren 2020 tot en met 2022. Het college besloot om de startgroepen met ingang van 2020 onderdeel te maken van het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid. Ook besloot het college het budget van € 565.000 voor de startgroepen 2020 tot en met 2022 (2020 € 150.000; 2021 € 200.000; 2022 € 215.000) te herverdelen over de jaren 2020 tot en met 2023 voor een bedrag van € 296.200 (2020 € 28.500; 2021 € 114.100; 2022 € 114.100; 2023 € 39.500). Het niet benodigde budget van € 268.800 wordt toegevoegd aan de reserve sociaal domein, waarvan € 121.500 bij de jaarrekening 2020 en € 147.300 bij de tweede perioderapportage 2021. De totale lasten in 2020 ten behoeve van de startgroepen zijn € 75.000. Hiervan kwam € 28.500 ten laste van het budget startgroepen en € 46.500 ten laste van het budget onderwijsachterstandenbeleid.

Financieel arrangement VO en Transitieplan VO
De Zeeuws-Vlaamse gemeenten, provincie en het rijk leveren 4 jaar lang een financiële bijdrage om het VO-onderwijs in Zeeuws-Vlaanderen te ondersteunen. In 2020 was deze bijdrage € 281.250.

Plaatsen en verwijderen tijdelijke units De Driesprong Hoek
In 2020 stelde de gemeenteraad het Integraal Huisvestingsplan gemeente Terneuzen 2020 vast. Het huisvestingsvoorstel voor het basisonderwijs in Hoek is onderdeel van dit Integraal Huisvestingsplan. Na het raadsbesluit van maart 2018 fuseerden de scholen Op Weg en ’t Kompas per 1 augustus 2019 tot één toekomstige school De Driesprong. Beide scholen hebben te maken met forse leegstand en dalende leerlingenaantallen. Het schoolbestuur stootte één van de twee schoolgebouwen af (Op Weg). De school is nu gehuisvest in het schoolgebouw van De Driesprong (voormalig ’t Kompas). Het gebouw is niet groot genoeg om alle leerlingen te huisvesten. Daarom plaatste het schoolbestuur enkele tijdelijke noodlokalen. De kosten hiervoor waren in 2020 € 56.091.

Afschrijving boekwaarde sloop de Geule
De school is niet meer in gebruik en zal in 2021 worden gesloopt. De resterende boekwaarde van € 299.000 is in 2020 afgeboekt. Deze kosten komen ten laste van de algemene reserve zoals besloten in het integraal huisvestingsplan onderwijsvoorzieningen .

Inhuur projectleider
In verband met het haalbaarheidsonderzoek naar huisvesting voor het voortgezet onderwijs huurden wij een externe projectleider in voor de duur van één jaar. De kosten hiervan raamden we in 2019 op € 115.000. De projectleider startte in juni 2019. De kosten voor de periode juni tot en met december 2019 waren € 63.000. We hevelden het restant van € 52.000 over naar 2020. Het restant budget van € 52.000 gaven we in 2020 geheel uit aan de externe projectleider.

Noodopvang PSP
Door de COVID-19 crisis hebben (doelgroep) peuters in onze regio in 2020 in de periode van 16 maart 2020 tot 11 mei en vanaf 16 december tot en met 31 december geen peuteropvang/ voorschoolse educatie aangeboden gekregen. Een gering aantal peuters kon gebruik maken van de noodopvang, omdat de ouders een cruciaal beroep hebben of vanwege hun kwetsbare positie. De incidentele lasten hiervoor waren in 2020 € 41.067.

Subsidie Scheldeprijs
We namen in de begroting 2020 een incidentele last op van € 25.000 voor de bijdrage aan het startevenement van de Scheldeprijs - editie 2020. Door de COVID-19 crisis werd zowel de oorspronkelijke wedstrijddatum in april als de daarna geplande editie in oktober afgelast. De organisator heeft in 2020 tot tweemaal toe kosten noch moeite gespaard om net als in voorgaande jaren Terneuzen een mooi startpodium aan te bieden waar de wereldtop van het professionele wielrennen zich aan het publiek presenteert. Het college besloot de overeengekomen bijdrage van € 25.000, gezien de late afgelastingen van beide data, de voorbereidingskosten en de gederfde inkomsten die hiermee gemoeid waren, aan de organisator uit te betalen.

Bijdragen culturele voorzieningen ivm corona
Als onderdeel van een COVID-19 steunpakket stelde de rijksoverheid gemeenten in 2020 een bedrag voor lokale culturele voorzieningen beschikbaar. Voor onze gemeente ging het om een bedrag van € 367.260 bestemd voor de borging van de lokale culturele infrastructuur. Het college besloot met dat bedrag een COVID-19 steunfonds voor lokale voorzieningen in de gemeente Terneuzen in te stellen met als doel lokale culturele voorzieningen te helpen die op omvallen stonden als gevolg van de COVID-19 pandemie. Het ging in het bijzonder om financiële problemen als gevolg van het wegvallen van inkomsten uit kaartverkoop en horeca. Aanvragen om een eenmalige bijdrage uit dat fonds betrof de periode maart tot en met december 2020. Het college kende in totaal een bedrag van € 296.119 toe aan diverse culturele voorzieningen.

Regioarrangement cultuur (Provinciaal)
In het kader van het regioarrangement cultuur Zeeuws-Vlaanderen stelde de Provincie in totaal
€ 102.000 beschikbaar. € 85.000 heeft betrekking op het programma Sport, cultuur en recreatie. Deze subsidie betaalden wij door aan de volgende organisaties/activiteiten: € 25.000 programmering Porgy & Bess; € 3.750 Podium van Zaamslag; € 40.000 Festival van Zeeuws-Vlaanderen; € 9.500 Zeeland Jazz; € 4.250 Stichting Rock around the Bridge (Factory Festival) en € 2.500 Shantyfestival.

Grensinfopunt tlv reserve bevolkingskrimp
We ontvangen vanuit het Rijk een decentralisatie uitkering (DU) Bevolkingsdaling voor de jaren 2016 tot en met 2020 van jaarlijks € 395.667. We voegden deze jaarlijks toe aan de reserve bevolkingskrimp. In 2018 besloot de gemeenteraad om vanuit de reserve bevolkingskrimp jaarlijks € 45.000 beschikbaar te stellen aan het sectorbureau ten behoeve van het grensinfopunt voor de jaren 2018 tot en met 2022.

Transformatiefonds Sociaal domein (jeugd)
Om de vernieuwing van het jeugdhulpstelsel een extra impuls te geven, richtten de VNG en het Rijk een Transformatiefonds op. Jaarlijks is er van 2018 tot en met 2020 € 36 miljoen aan transformatiebudget beschikbaar. Voor Zeeland komt dit neer op een bedrag van € 758.524 per jaar. Deze bijdrage wordt via het gemeentefonds toegekend aan de grootste gemeente in de regio, de gemeente Terneuzen. De gemeente Terneuzen stort dit bedrag vervolgens door naar de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland die de gelden uit het Transformatiefonds namens de dertien gemeenten voor dit doel beheert.

Lokale aanpak eenzaamheid
In het besluit Toekomstbestendig sociaal domein besloot het college de hogere kosten, voor het bezorgen van maaltijden door vrijwilligers bij aan-z, te onttrekken aan de reserve Lokale aanpak eenzaamheid. Dit was in 2019 € 40.000 en in 2020 € 20.000.

Verlengde jeugdzorg
In 2020 besloot h et college maatwerk in gezinnen, op basis van sociaal medische indicatie (SMI) voort te zetten voor vier jaar (2020 tot en met 2023) en stelde hiervoor jaarlijks € 20.000 beschikbaar. Het college besloot hierbij het bedrag voor 2020 van € 20.000 te dekken uit de reserve Verlengde Jeugdzorg. SMI is een vangnetregeling voor gezinnen in een crisissituatie die tijdelijk niet zelf afdoende voor hun kinderen kunnen zorgen.

BOB werkzaamheden (Beheer en onderhoud Oppervlaktewater Bebouwd gebied)
Per 1-1-2015 is de BOB-overeenkomst van toepassing. In deze overeenkomst voor ‘beheer en onderhoud van oppervlaktewater in bebouwd gebied’ zijn afspraken gemaakt over de uitvoering van het onderhoud aan oppervlaktewateren. Eerst is achterstallig onderhoud uitgewerkt daarna zijn we overgegaan naar een situatie waarin we de nieuwe afspraken volgen. Kort door de bocht betekent dit dat wij als gemeente watergangen maaien. Als we dit doen voor de waterhuishoudkundige functie kunnen we kosten in rekening brengen bij het waterschap. Als we extra maaien voor de gebruiksfunctie kunnen we de kosten niet in rekening brengen bij het waterschap. Ook kosten voor bijvoorbeeld het ruimen van dode vis kunnen we deels (50%) in rekening brengen bij het waterschap. In 2020 hebben we € 33.000 aan kosten gemaakt waarvan we € 30.000 konden doorberekenen.

Projectplan ontmanteling Zo-net BV
Op 5 maart 2020 besloot de raad tot het uitvoeren van het project Omzetting Hulp bij Huishouden Zonet naar een maatwerkvoorziening door aan-z. De raad stelde hiervoor een taakstellend projectbudget beschikbaar van € 631.000. In dit bedrag zat € 35.000 voor afhandeling van de bezwaren door de gemeente. Aan-z heeft in 2020 € 596.000 ontvangen voor het project.

Activiteitprogramma Klimaat en Duurzaamheid
Van het Rijk hebben we in 2019 € 120.000 aan klimaatmiddelen ontvangen.
In 2020 besteedden wij € 30.611 aan activiteiten, onderzoeken en projecten ter uitvoering van het landelijke klimaatakkoord en de Regionale Energie Strategie Zeeland.

Aandeel gemeenten Hulst en Sluis bevolkingskrimp
Gemeente Terneuzen ontvangt de decentralisatie uitkering bevolkingskrimp centraal en heeft in 2020 voor een bedrag van € 190.880 doorgesluisd naar de Gemeente Hulst en Gemeente Sluis (zie baten).

Projectbudget nieuwe WOZ
In 2016 heeft de Waarderingskamer besloten dat het taxeren van woningen op gebruiksoppervlakte verplicht wordt. Nu zijn WOZ-taxaties op basis van kubieke meters. Met ingang van 2022 moeten de woningen gewaardeerd worden op basis van het gebruiksoppervlak. Hiertoe heeft Sabewa een project gestart en de kosten in beeld gebracht voor al haar deelnemers. Voor Terneuzen bedragen deze kosten € 190.000. De raad heeft hiervoor een bedrag van € 190.000 beschikbaar gesteld ten laste van de algemene reserve. Voor dit project is er in 2020 € 127.000 uitgegeven. Een bedrag € 63.000 gaat mee naar het jaar 2021 en blijft voor dit project beschikbaar.

Hogere kosten archief
In verband met herstelwerkzaamheden digitaal archief naar aanleiding van een audit en langdurige ziekte van een medewerker huurden wij incidenteel extra capaciteit in voor archiefwerkzaamheden.

Inhuur strategische aanbestedingen
Wij besteedden € 52.000 in verband met strategische aanbestedingen van sociaal domein en schuldhulpverlening.

Toevoeging aan reserves

Wij merken alle reserves aan als incidenteel behalve de reserves kapitaallasten economisch en maatschappelijk nut. Voor toelichting op de toevoegingen verwijzen wij naar het overzicht van reserves bij de toelichting op de balans.

Baten

Strategische regiovisie (samen met Hulst en Sluis)
Met de gemeenten Hulst en Sluis stellen we een gezamenlijke strategische regiovisie op. In deze regiovisie willen we, samen met uiteenlopende stakeholders uit onze regio, een duidelijke en gedeelde focus creëren op onze gedeelde kansen en opgaven. De regiovisie vormt ook de Zeeuwse-Vlaamse input voor de provinciale omgevingsvisie. In 2020 zijn we gestart met het proces om te komen tot de regiovisie; in 2021 leggen we het document ter vaststelling aan de gemeenteraden voor. Een deel van de kosten van de regiovisie berekenen wij door aan gemeenten Hulst en Sluis.

Verkoop grond en gebouwen
In 2020 verkochten wij € 640.000 aan gronden en gebouwen, zoals onder andere Leidinglaan-Zuidhof te Sluiskil, Leepstraat te Sas van Gent, Van der Peijlstraat 1 te Terneuzen.
Voor het project de Kampanje zijn gronden verkocht aan de projectontwikkelaar voor € 430.000. Deze verkoopopbrengst gebruiken wij als dekking van de realisatie van de nieuw te bouwen bibliotheek. Dit bedrag voegen wij bij de bestemming van het rekeningresultaat 2020 toe aan de bestemmingsreserve kapitaallasten investeringen economisch nut, evenals de hiervoor nog in 2021 te ontvangen bedragen.   

Glasvezelnetwerk
Twee commerciële partijen (Delta Fiber en KPN) zijn gestart met de aanleg van het glasvezelnetwerk in de kern Terneuzen. De andere kernen volgen later. De bedrijven betalen hiervoor leges en degeneratievergoedingen, in 2020 voor een bedrag van € 165.000, die ver vooruit lopen op de kosten die worden gemaakt voor herstelschade door de uitgevoerde werkzaamheden.
Wij schatten in dat in 2020 en 2021 de opbrengsten hiervoor hoger uitvallen. De jaren 2022 en 2023 verwachten wij juist hogere kosten voor herstel.  Dit is omdat de opbrengsten ver vooruit lopen op de kosten die worden gemaakt voor herstelschade.

Uitkering brandschade de Geule
Een expert en contra-expert stelde de hoogte van de brandschade vast op € 351.202. Hierop is een eigen risico van € 1.000 van toepassing. Daarnaast maakten we kosten om verdere schade te voorkomen en kosten om de schade vast te stellen, waaronder de kosten van contra-expertise. Dit bedrag bedraagt € 20.195. Deze kosten zijn ook door de verzekeraar vergoed.

Regioarrangement cultuur (Provinciaal)
In het kader van het regioarrangement cultuur Zeeuws-Vlaanderen stelde de Provincie in totaal
€ 102.000 ter beschikking aan onze gemeente. € 85.000 hiervan heeft betrekking op het programma Sport, Cultuur en recreatie. Deze subsidie betaalden wij door aan de volgende organisaties/activiteiten: € 25.000 programmering Porgy & Bess; € 3.750 Podium van Zaamslag; € 40.000 Festival van Zeeuws-Vlaanderen; € 9.500 Zeeland Jazz; € 4.250 Stichting Rock around the Bridge (Factory festival) en € 2.500 Shantyfestival.

TOZO uitvoeringskosten
In 2020 kregen we te maken met COVID-19. Het Rijk heeft meerdere compensatieregelingen geopend. De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) liep via de gemeenten. Voor de uitvoering van de Tozo kreeg de gemeente uitvoeringskosten van het Rijk. Dit was een bedrag van € 450 per aanvraag levensonderhoud (1.169) en € 800 per aanvraag kapitaalverstrekking (41). Totaal voor de gemeente Terneuzen € 558.500.

ESF-bonus+subsidie aanvalsplan
ESF bonus: van 2014 tot en met 2016 ontving onze gemeente ESF subsidie via de centrum gemeente (Goes) van de arbeidsmarktregio Zeeland voor het project "Aan de slag in Zeeland 14 - 16". De uitvoering, beschikking, besteding en afrekening vond in en deels na afloop van genoemde periode plaats. De eindafrekening is verwerkt. Landelijk was er een onderbesteding van deze subsidie. Dit leidde er toe dat de arbeidsmarktregio's met een overbesteding naar rato van de overbesteding deelden in het overschot. Voor de sub regio Zeeuws-Vlaanderen betekende de verdeling van het overschot een bedrag van € 277.000. Voor de gemeente Terneuzen betekent dit een incidentele bate van € 130.412.
Aanvalsplan: in 2018 stelde het ministerie van LNV € 1.000.000 beschikbaar voor uitvoering van het Aanvalsplan voor de Arbeidsmarktregio Zeeland. Doordat een aantal projecten niet succesvol zijn gebleken en doordat er één geheel niet van start is gegaan, resteerde een overschot van € 229.000. Dit overschot is verdeeld over de Arbeidsmarktregio Zeeland en de vier werkgeversservicepunten in de regio. Voor de sub regio Zeeuws-Vlaanderen betekende de verdeling van het overschot een bedrage van € 37.345. Voor de gemeente Terneuzen betekent dit een incidentele bate van € 22.407.

Vrijval voorziening riolering
In 2018 voegden wij € 88.000 toe aan de voorziening riolering. Deze voorziening werd gevormd doordat wij lagere kapitaallasten hadden dan vooraf was geprognosticeerd. De lagere kapitaallasten waren het gevolg van nog niet uitgevoerde water- en rioleringsinvesteringen in 2018. In 2020 valt deze voorziening vrij, om de kapitaallasten van de uitgestelde investeringen te dekken.

CEF call spoorlijn bijdrage North Sea Port
Wij hebben in 2020 € 125.000 ontvangen van North Sea Port als bijdrage in onderzoekskosten rondom aanleg van een spoorlijn Gent-Terneuzen. Dit bedrag is toegevoegd aan de Algemene Reserve, omdat de gemaakte kosten in 2018 en 2019 waren gedekt uit deze reserve.

Leges De Nieuwe Sluis
Voor de bouw van de Nieuwe Sluis Terneuzen ontvangen wij in de periode 2016 tot en met 2020 leges. De legesbetaling voor 2020 is € 499.000.

Transformatiefonds Sociaal domein (jeugd)
Na 2019 ontving onze gemeente ook in 2020 via het gemeentefonds een bijdrage transformatiefonds jeugd van € 758.524. Dit bedrag stortten wij ook nu weer volledig door naar de GGD. De GGD voert de transformatie jeugd voor Zeeland uit.

Decentralisatie-uitkering bevolkingskrimp 2016-2020
Vanaf 2016 ontvangen wij een decentralisatie uitkering voor de drie Zeeuws-Vlaamse gemeenten van € 396.000. Dit verdeelsleutel voor dit bedrag over Zeeuws-Vlaanderen is het aantal inwoners van de drie gemeenten. De aandelen van Hulst en Sluis stortten wij door naar deze gemeenten. Het aandeel van Terneuzen zetten wij in voor verbetering van de woningvoorraad en voor het grensinfopunt.

Precariobelasting
Wij heffen vanaf 1 januari 2016 tot 1 januari 2022 precariobelasting op kabels en leidingen. Wij stelden in 2020 voor een bedrag van € 1.616.000 aan aanslagen precariobelasting vast. Met één belastingplichtige zijn wij verwikkeld in een bezwaarprocedure. Het risico dat belastingplichtige in het gelijk wordt gesteld, kwantificeren wij op groter dan 50%. Hierdoor doteren wij het door de belastingplichtige bestreden bedrag aan de risicovoorziening precariobelasting (€ 1.042.000). Per saldo resteert een werkelijke opbrengst precariobelasting in 2020 van € 574.000. Voor meer informatie verwijzen wij u naar de paragraaf Lokale Heffingen.

Niet gesprongen explosieven
Instanties kunnen kosten die zij maken voor (onderzoek naar) Niet Gesprongen Explosieven in onze gemeente bij ons declareren. Wij verzamelen alle declaraties en dienen een verzoek om teruggave in van deze kosten via het Gemeentefonds. Wij betalen de vergoeding vanuit het gemeentefonds vervolgens door aan de instanties.  

Vergoeding frictiekosten DCMR
We ontvingen incidenteel € 99.000 in verband met vergoeding frictiekosten overgang Brzo-taken naar DCMR.

Al eerder afgeboekte vorderingen ivm faillissement
We ontvingen € 56.000 voor reeds afgeboekte vorderingen in verband met diverse faillissementen.

Onttrekking aan reserves

Wij merken alle reserves aan als incidenteel behalve de reserves kapitaallasten economisch en maatschappelijk nut. Voor toelichting op de onttrekkingen verwijzen wij naar het overzicht van reserves bij de toelichting op de balans.